Έρευνα στην Ελλάδα Αποκαλύπτει τα ποσοστά Επιμέλειας Παιδιών και Διαζυγίων

-Μα Τόση Γονεϊκή Ανισότητα στην Ελλάδα !!

-Είτε κάποιοι θέλουν να το πιστέψουν είτε όχι..
Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους

Η έρευνα αφορά το έτος 2007, φανταστείτε σήμερα που είμαστε στο 2013 το τι γίνεται.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τη Μ.Κ.Ο. ΓΟΝ.ΙΣ (κατόπιν άδειας του Πρωτοδικείου Αθηνών), με την επιστημονική συνδρομή του καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά κ.κ. Ι. Παραβάντη.

Τα αποτελέσματα της έρευνας και τα προκύψαντα ποσοστά δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας. Στη χώρα, μας παρότι η γονική μέριμνα αποτελεί καθήκον και δικαίωμα αμφοτέρων των γονέων, στο διαζύγιο κυριαρχεί η αποκλειστική επιμέλεια των τέκνων από τον ένα γονέα.

Η έρευνα που πραγματοποίησε η ΜΚΟ ΓΟΝ.ΙΣ σε αποφάσεις του Πρωτοδικείου Αθηνών, απέδειξε ότι στην Ελλάδα εφαρμόζεται μόνο το σύστημα της αποκλειστικής επιμέλειας των τέκνων, δηλαδή η επιμέλεια ανατίθεται αποκλειστικά σε έναν μόνο γονέα. Στα αποτελέσματα της έρευνας δεν εμφανίστηκε ούτε μια απόφαση δικαστηρίου, που να επιδικάζει κοινή επιμέλεια στους δύο γονείς.

Πιο συγκεκριμένα, οι δικαστικές αποφάσεις:

1. Εκδίδονται σχεδόν πάντα κατόπιν αγωγής της μητέρας (ποσοστό 89,42%) και

2. Αφορούν κυρίως τη διατροφή και όχι την επιμέλεια των παιδιών (ποσοστό 97,6% των αιτημάτων των γυναικών).

3. Η επιμέλεια δίδεται αποκλειστικά στη μητέρα, ο δε πατέρας εμφανίζεται να τη διεκδικεί σπανιότατα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις την παραχωρεί στη μητέρα.

4. Η επιμέλεια ανατίθεται στη μητέρα -όταν αυτή υποβάλλει σχετικό αίτημα- σε ποσοστό 90,6%, ανεξάρτητα από την ηλικία και το φύλλο των παιδιών.

5. Ο πατέρας, είτε δεν την διεκδικεί, είτε φέρεται να συμφωνεί στην ανάθεσή της, είτε έχει συναινέσει προηγουμένως στο ιδιωτικό συμφωνητικό συναινετικού διαζυγίου.

6. Σε ορισμένες περιπτώσεις (περίπου στο 10%) ο πατέρας ζητά από το δικαστήριο να ρυθμιστεί η επικοινωνία με τα παιδιά του.

ΕΡΕΥΝΑ

Στατιστική ανάλυση Νομολογίας Πρωτοδικείου Αθηνών: Γονική μέριμνα, επιμέλεια και Επικοινωνία παιδιών σε περίπτωση διαζυγίου.

Στοιχεία έρευνας:

Όλες οι αποφάσεις του έτους 2007 (απογραφή) του Πρωτοδικείου Αθηνών, Διαδικασία διατροφών.

Απλά τυχαία δείγματα (μεγέθους 30) αποφάσεων ετών 1999 έως και 2008 (εξαιρουμένου του 2007)

Στατιστικοί έλεγχοι έδειξαν ότι οι αποφάσεις του 2007 δεν παρουσιάζουν συστηματικές αποκλίσεις από αυτές των άλλων ετών.

Ιωάννης Παραβάντης, Επίκουρος Καθηγητής

(με γνωστικό αντικείμενο Διεθνείς Πολιτικές στην Τεχνολογία, την Ενέργεια και το περιβάλλον)

Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών

Πανεπιστήμιο Πειραιά (ΠΑΠΕΙ, παλαιά Ανωτάτη Βιομηχανική)

Παρουσιάζονται προκαταρκτικά πορίσματα έρευνας και επιλεγμένα αποτελέσματα. (Η έρευνα θα συνεχισθεί για περαιτέρω εξαγωγή συμπερασμάτων)

Σε πόσες αγωγές το αίτημα ήταν η επιμέλεια, σε πόσες η διατροφή, σε πόσες η μετοίκηση, σε πόσες η επικοινωνία, σε πόσες η γονική μέριμνα, σε πόσες άλλο και αν ασκήθηκαν από τον πατέρα ή τη μητέρα (για κάθε αίτημα χωριστά)

Συνολική και ανά φύλο του ενάγοντα συχνότητα εμφάνισης αιτημάτων

Σύνολο αποφάσεων

ΑΙΤΗΜΑ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΑΝΔΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ

Διατροφή        1.494           35   (2.4%)      1.452    (97.6%)

Επιμέλεια          923           83   (9.1%)         834    (90.6%)

Επικοινωνία       123           85  (69.7%)          31    (25.4%)

Γονική μέριμνα    73           14  (19.4%)          54    (75.0%)

Μετοίκηση          39             3    (7.9%)          35    (92.1%)

Άλλο                  44              9   (20.5%)         34    (77.3%)

Πόσες αποφάσεις αναθέτουν άσκηση επιμέλειας στον πατέρα και πόσες στη μητέρα:

Σύνολο αποφάσεων

14_Επιμέλεια Αριθμός %

Γυναίκα γονέας   840         92.31

Άνδρας γονέας     62           6.81

Άλλος                   8           0.88

N= 910

*= 1.297

TOTAL= 2.207

Αποφάσεις 2007

14_Επιμέλεια Αριθμός %

Γυναίκα γονέας    746         92.10

Άνδρας γονέας       58          7.16

Άλλος                    6           0.74

Ν= 810

*= 1.122

TOTAL= 1.932

Αποφάσεις άλλων ετών (πλην του 2007)

14 Επιμέλεια Αριθμός %

Γυναίκα γονέας       94         94.00

Άνδρας γονέας          4          4.00

''Άλλος                    2           2.00

N= 100

*= 175

TOTAL= 275

Συμπεράσματα της έρευνας

Από την παραπάνω σύντομη ανάγνωση των αποτελεσμάτων προκύπτει έντονος προβληματισμός σχετικά με τη θέση των γονέων, τα δικαιώματα και την προστασία του παιδιού μετά το διαζύγιο.

Εύλογα τίθεται το ερώτημα γιατί η ανάθεση της επιμέλειας στον ένα γονέα κρίνεται καταλληλότερη απ’ ότι η ανάθεση της και στους δύο.

Το παιδί φέρεται να είναι στο επίκεντρο οικονομικής διαμάχης, αφού οι δίκες κατά συντριπτικό ποσοστό άνω του 90% αφορούν θέματα διατροφής. Ενώ η επιμέλειά του φέρεται προκαθορισμένη πάντοτε στη μητέρα, ο πατέρας περιορίζεται στο ρόλο του επισκέπτη και έτσι αντί να έχει ουσιαστικό ρόλο στο βίο του παιδιού, γίνεται θολή φιγούρα περίπου σαν ανάμνηση μιας βόλτας του Σαββατοκύριακου του.

Σύμφωνα με την δικηγόρο κα Ελένη Μητσοπούλου: (καθώς και υπεύθυνη έρευνας, συλλογής και επεξεργασίας των στοιχείων)

Η στάση του διαζευγμένου πατέρα ερμηνεύεται ως συμμόρφωση με την κρατούσα αντίληψη και πρακτική, που επιβάλλει την ανάθεση της επιμέλειας αποκλειστικά στη μητέρα, χωρίς να σημαίνει οπωσδήποτε ελλιπές/μειωμένο ενδιαφέρον για τα παιδιά και την ανατροφή τους.

Τουναντίον αμφότεροι οι γονείς έχουν ελλιπή πληροφόρηση για το ότι θα μπορούσαν να ασκήσουν από κοινού την επιμέλεια των παιδιών τους.

Του δε πατέρα, στην καθημερινή νομική πρακτική -σχεδόν χωρίς να ερωτηθεί- του εμφανίζονται προς υπογραφή συμφωνητικά με βέβαιο περιεχόμενο την ανάθεση της επιμέλειας στη μητέρα. Οι περισσότερες δε συμβουλές που του δίδονται ,τον αποθαρρύνουν όχι μόνο από τη διεκδίκηση της επιμέλειας, αλλά και από κάθε ενεργό ρόλο στην ανατροφή του παιδιού.

Όταν ο πατέρας διεκδικεί την επιμέλεια (ποσοστό 9% περίπου) πολύ συχνά του ανατίθεται από το Δικαστήριο, (ποσοστό 7% περίπου), εκτιμάται ότι πρόκειται για ακραίες κοινωνικά περιπτώσεις προφανούς ακαταλληλότητας της μητέρας, είτε για περιπτώσεις εγκαταλείψεως των τέκνων από αυτήν.

Ειδικότερα σχετικά με τη γονική μέριμνα και επιμέλεια

Η γονική μέριμνα είναι καθήκον και δικαίωμα και των δύο γονέων (ΑΚ, άρθρο 1510) και περιλαμβάνει την εκπροσώπηση, διαχείριση, αλλά και επιμέλεια του τέκνου.

Μέρος της γονικής μέριμνας είναι η επιμέλεια (ΑΚ, άρθρο 1518) περιλαμβάνει τα σημαντικότερα στοιχεία του βίου ενός παιδιού όπως η διαμονή, η εκπαίδευση, καθημερινή φροντίδα.

Μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης η επιμέλεια βάσει νομοθεσίας (Ακ, άρθρο 1513), ανατίθεται αποκλειστικά στον ένα γονέα, εκτός αν οι δύο συμφωνήσουν να την ασκούν από κοινού, ή αν το Δικαστήριο αποφασίσει να κατανείμει διαφορετικά τη γονική μέριμνα.

Κριτήριο δε για την ανάθεση της επιμέλειας είναι όχι το φύλλο του γονέα, αλλά η καταλληλότητα του και το συμφέρον του τέκνου.

Συνεπώς στα πλαίσια του υφισταμένου δικαιϊκού συστήματος και των σχετικών διατάξεων, μετά το διαζύγιο τα παιδιά ανατρέφονται αποκλειστικά και μόνο από ένα γονέα, τη μητέρα, χωρίς δικαίωμα και αντίστοιχη υποχρέωση τού άλλου (του πατέρα), για συμμετοχή στην ανατροφή του παιδιού.

Έτσι όχι μόνο δεν εξυπηρετείται το συμφέρον του παιδιού, αλλά αναιρείται η βασική παιδοκεντρική αρχή του Αστικού Κώδικα, όπως επίσης και παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των γονέων καθώς και το δικαίωμα του παιδιού να ανατρέφεται και από τους δύο γονείς, όπως προβλέπεται από τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού του ΟΗΕ .

Καταληκτικά για να αντιμετωπισθεί το ζήτημα της ανατροφής των παιδιών με σεβασμό στα δικαιώματά τους και σύγχρονους όρους, ανταποκρινόμενους στην σημερινή πραγματικότητα, επιβάλλεται νομοθετική μεταρρύθμιση.

πηγή: ΓΟΝ.ΙΣ